2 november 2014
Dat is de titel van de uitzending van Nieuwsuur 31 oktober 2014
Op de webpagina waar de uitzending wordt aangekondigd lezen we:
“Nog steeds is er niets duidelijk over de oorzaak van de crash van vlucht MH17. Maar de propagandamachines draaien volop.”
Propagandamachines. Meervoud. Logisch, in de informatieoorlog die rond MH17 woedt maken alle partijen zich schuldig aan het verspreiden van propaganda. Ik verheugde me op een uitzending waarin de kijker goed en onpartijdig wordt geïnformeerd over het verschijnsel en dan toegespitst op MH17. Twaalf teleurstellende minuten werpen bij mij de vraag op:
Hoe zit de propaganda van Nieuwsuur in elkaar?
Om die vraag helder te kunnen beantwoorden heb ik het knippen en plakken van de redactie tussen de woorden van Aleksej Poesjkov, voorzitter van de Commissie BuZa van de Russische Doema, eerst maar eens verwijderd om ononderbroken te kunnen luisteren naar zijn verhaal.
In de kern zegt hij dat Rusland wil dat Oekraïne een aantal vragen beantwoordt die belangrijk zijn voor het onderzoek en omdat Oekraïense antwoorden uitblijven er alternatieve verklaringen opduiken. De vragen die Rusland beantwoord wil hebben zijn hier en hier in het Engels te lezen.
Introductie van Poesjkov door Nieuwsuur
Presentatrice Mariëlle Tweebeeke kondigt Poesjkov zo aan: “Rusland lijkt met een gecoördineerde campagne bezig te zijn om zijn versie van de gebeurtenissen rond het neerhalen van de MH17 te promoten. Met als doel de schuld bij Oekraïne te leggen”.
De kijker gaat het betoog van Poesjkov heel anders beoordelen na deze aankondiging, omdat de gastspreker op voorhand aan een verdachtmaking wordt gekoppeld die volgens Nieuwsuur waar ‘lijkt’ te zijn.
Het intro gaat twintig seconden verder met de uitleg dat Poesjkov een vertrouweling van Poetin is. Na achtentwintig seconden aan het woord te zijn geweest onderbreekt Nieuwsuur hem met een knip en dit ingelast filmpje:
Dit stukje moet duidelijk maken dat de rebellen al bekend hebben dat ze MH17, weliswaar per ongeluk, hebben neergehaald en vervolgens hun sporen hebben proberen te wissen. Het afvuren van een BUK-raket wordt in beeld gebracht, terwijl de redactie zeer goed weet dat deze beelden niets met de aanslag op MH17 te maken hebben. Nieuwsuur zegt zelf dat nog steeds niets duidelijk is over de oorzaak van de crash, maar kiest desondanks voor het suggestief presenteren van informatie die consequent nadelig is voor de rebellen.
De logische verklaring dat Strelkov dacht dat zijn rebellen een toestel hadden neergehaald is natuurlijk dat niemand er van uit ging dat het Oekraïense leger zijn eigen vliegtuigen uit de lucht zou schieten. Hij moet verkeerde informatie hebben gekregen voordat rebellen op de crash site melding maakten van een burgertoestel, omdat hij zelfs het type toestel niet juist benoemd heeft. Zelfs nu weten we nog niet wat er werkelijk gebeurd is en maakt dat de vergissing van Strelkov niet begrijpelijk?
De geloofwaardigheid van wat Poesjkov verder zegt in de uitzending wordt door deze suggestieve montage moedwillig ondermijnd.
Van een Russische reportage worden twee minuten getoond. Meer dan de helft van de uitzending is later ingeruimd voor de mening van Hubert Smeets. Zijn relaas van ruim zes minuten is hier te zien. Deze samenvatting van een minuut toont de kracht van het montagewapen:
Waarom krijgt Hubert Smeets zo veel airtime?
Een deel van het mogelijke antwoord komt van oud-collega Stan van Houcke. Die legt uit dat Smeets op ‘studiereis’ ging naar de Verenigde Staten. Georganiseerd door de Atlantische Commissie, een zwaar gesubsidieerde instelling die propaganda maakt
voor de NAVO.
In Duitsland heeft journalist Udo Ulfkotte uit de school geklapt over hoe het er in de journalistieke wereld aan toe gaat. De voormalige journalist van de Frankfurter Allgemeine Zeitung, één van Duitslands grootste dagbladen, werd stiekem betaald door de CIA en de Bundesnachrichtendienst, om het nieuws te manipuleren in het voordeel van de Verenigde Staten en in het nadeel van de vijanden van Amerika.
De meeste journalisten van grote en gerespecteerde media onderhouden nauwe contacten met het German Marshall Fund Of The United States, de Atlantik-Brücke (in Nederland: de Atlantische Commissie) of andere zogeheten Atlantische organisaties.
Deelnemende journalisten verdedigen zich volgens dit interessante artikel door te zeggen dat ze zich heel goed een onafhankelijke mening kunnen vormen en dat ze nergens toe verplicht worden.
Ulfkotte daarover:
“Ik heb duizenden persreisjes gemaakt en heb nooit negatief geschreven over degenen die de reisjes bekostigden. Je bijt niet in de hand die je voedt. Zo begint de corruptie. Dat is precies de reden waarom publicaties als Der Spiegel hun redacteuren niet toestaan persreisjes te accepteren die ze niet zelf betalen.”
In dit artikel legden we de Nieuwsuur-ploeg langs de eigen meetlat en eindigen met een citaat van Hubert Smeets: ‘Het is typisch Russisch, om altijd alles om te draaien.’
“Propaganda is een bepaalde vorm van communicatie waarbij de publieke opinie beïnvloed wordt om aanhangers te winnen voor bepaalde opvattingen of standpunten. Propaganda kenmerkt zich vaak door het systematisch geven van eenzijdige informatie, die al dan niet (deels) onwaar is, waarbij selectief bepaalde feiten worden benadrukt en andere bewust achterwege worden gelaten.” [wikipedia]